Naast Franse wijnen ben ik ook fan van Duitse wijnen, vooral van de rode wijnen. Duitse wijnen weet ik ook op waarde te schatten omdat ik lang geleden in een wijncoöperatie in het plaatsje Nierstein am Rhein in Rheinhessen stage heb gelopen. Ik woonde in het weekend bij de directeur van de coöperatie en zijn ouders, waar ik natuurlijk ook zeer goede wijnen te proeven kreeg en mee mocht helpen wijnstokken in hun wijngaard te planten. Ik ben trouwens nog steeds met hem bevriend. Er worden in Duitsland uitstekende rode wijnen geproduceerd van de druivenrassen Spätburgunder/Pinot Noir, Frühburgunder (zusje van de Spätburgunder; wordt eerder geoogst), Schwarzriesling (pinot meunier, druif uit het champagnegebied), Dornfelder, Portugieser, Lemberger en Trollinger. De witte druivenrassen in Duitsland zijn Riesling, Müller-Thurgau, Grauburgunder (pinot gris), Weissburgunder (pinot blanc), Silvaner, Chardonnay, Kerner en Sauvignon Blanc.
Een bekend wijnfenomeen in Duitsland is de verkiezing van de ‘Weinkönigin’ en later ook van mannelijke ‘Weinmajestäte/Weinkönigen’ en (wijnkoningin en wijnkoningen). Je hebt ook wijnprinsessen en wijnprinsen. Daarnaast worden zij ook gekozen in Oostenrijk, Hongarije, Kroatië, Luxemburg, Slovenië, Zwitserland en in de Franse wijnstreek Elzas.
Er worden op drie niveaus in Duitsland wijnkoninginnen gekozen. Dat kan per wijndorp, regionaal in één van de 13 kwaliteitswijngebieden en daarna kun je ook nog meedoen aan de landelijke verkiezing. De wijnkoningin die in een wijndorp gekozen is, staat eigenlijk alleen gedurende de lokale wijnfeesten in de schijnwerpers. Een wijnkoningin kan soms vergezeld gaan van wijnprinsessen. De Landelijk wijnprinsessen en wijnkoningin staan in dienst van het Duits Wijn- instituut en zij moeten de Duitse wijnbouw promoten. De verkiezing wordt ook live op tv uitgezonden.
In 1931 is er voor het eerst in het wijngebied Pfalz een vrouw tot wijnkoningin gekroond. Wat vreemd is dat de vrouw, Ruth Bachrodt, uit Pirmasens uit de Westpfalz kwam, waar helemaal geen wijnstokken groeiden. De eerste landelijke verkiezingen werden gehouden in 1949. Sinds 1950 wordt er per wijnbouwgebied een wijnkoningin gekozen. Een saillant detail is dat er in 2016 een gevluchte Aramese uit Syrië tot wijnkoningin werd gekroond. Tot 1999 mochten wijnkoninginnen niet getrouwd of gescheiden zijn en zij moesten uit een wijnfamilie komen. Dertig jaar lang moest een wijnkoningin eigenlijk alleen mooi en lief zijn. Sinds 2000 moet je een opleiding in de wijn hebben gehad. Dat houdt voor de wijnverkiezing in dat je vakkennis hebt over oenologie en je vaardigheden in de wijnkelder goed moeten zijn, slagvaardig bent, dat je ook andere talen kunt spreken en kennis hebt over wijnexport.
Er geldt dan als laatste ook dat je minimaal 18-jaar oud moet zijn. Ik dacht dat dat te maken had met het moment waarop je van de wet wijn en bier mag drinken. Niets is minder waar. In Duitsland mag je al op je 14e-jaar bier en wijn drinken mits je ouders daarvoor toestemming geven. Vanaf het jaar dat je zestien bent geworden, mag je zelf bier en wijn kopen en natuurlijk ook drinken. Dat is in Europa weer raar geregeld. In Nederland moet je 18 jaar oud zijn en in de meeste andere Europese landen ook.
In 1994 is er voor het eerst ook een wijnkoning gekozen. Dat gebeurde in de wijnregio Rheinhessen. En eigenlijk is dat in de huidige tijd van gelijkheid tussen man en vrouw ook zeer begrijpelijk. Sindsdien zijn er in meerdere wijnbouwregio’s wijnprinsen en wijnkoningen gekozen.
Een van mijn favoriete wijnhuizen in Duitsland ligt in de Ahr en heet de ‘Winzergenossenschaft Mayschoss-Altenahr’ opgericht in 1868. Wat begon met 18 leden is uitgegroeid tot 432 leden. Het is ’s werelds oudste wijncoöperatie. In Mayschoss 2024/2025 is de ‘wijnkoningin’ Chiara Jeckstadt, haar ‘wijnprinsessen’ Lara Burkardt (links) en Mia Cossmann (rechts); Fotografie Michael Streich. Tijdens een wijnproeverij van Duitse wijnen uit het wijngebied Ahr in hotel ‘The Grand’ in Amsterdam mocht ik de wijnprinsessen, de wijnkoningin (van Mayschoss) en een wijnkoning ontmoetten. Van de Winzergenossenschaft Mayschoss-Altenahr heb ik ook verschillende rode wijnen in mijn wijnkast liggen.
Deze gastblog is geschreven door Jiri William Penders
Over Jiri William Penders
J.W. Penders Wijnimport is een klein wijnbedrijf. Ze verkopen wijnen uit Frankrijk en Oostenrijk. Alle wijnen worden twee keer geproefd; bij het wijnhuis zelf en thuis. Verder is Jiri William Penders
- Ereburger van het dorp Pouzols-Minervois
- Ambassadeur van het wijngilde Minervois
- Ridder van de Mesnie (wijngilde) du Fitou
- Lid van de journalisten organisatie FIJEV (The International Federation of Wine and Spirits Journalists and Writers)