Europa was relatief laat als het gaat om wijnbereiding, en de oorspronkelijke uitvinders van onze favoriete gefermenteerde drank lijken terug te komen…
Het klooster Khor Virap en de omliggende wijngaard, in de buurt van de grens tussen Turkije en Armenië, met Ararat op de achtergrond.
Als je aan wijn denkt, denk je waarschijnlijk aan regio’s zoals Bordeaux, Bourgogne of Champagne. Of, druiven zoals Pinot Noir, Malbec, Riesling en Cabernet Sauvignon.
Maar een groeiende groep wijnmakers in het Midden-Oosten, West-Azië en Oost-Europa willen ons graag eraan herinneren dat ze de oudste wijn producerende regio’s in de wereld vertegenwoordigen, en dat ze wijnen maken zoals nergens anders ter wereld.
Tijdens een recent event georganiseerd door Smithsonian Associates in Washington, DC, onderzochten wijnmakers en wijnhistorici wie in feite aanspraak zou kunnen maken op de titel “oorspronkelijke wijnbouwers”. Terwijl het moeilijk te bepalen is waar de eerste gefermenteerde druivendrank werd gemaakt, traceerden de onderzoekers de oorsprong van gedomesticeerde druiven in een gebied rond de waters van de Tigris-rivier in Turkije.
Dr. Patrick McGovern, wetenschappelijk directeur van het Biomoleculaire Archeologie Project voor Keuken, Gefermenteerde Dranken en Health aan het University of Pennsylvania Museum in Philadelphia, heeft de regio uitgebreid bezocht op zoek naar een antwoord.
Het landschap van Mukado wijnen in Kakheti, Georgië
Toen het ijzeren Gordijn viel, waarbij de wijnscène van Georgië en Armenië van hun tegenhangers in West-Europa daadwerkelijk werd gescheiden, is de buitenlandse export en de focus op kwaliteitswijnbouw uit de twee landen verslechterd. De Sovjet-regering dicteerde nieuwe productie quota en stuwde innovatie.
In de loop der tijd, toen de nieuwe wijnlanden tot bloei kwamen en de West-Europese wijnmakers hun technieken perfectioneerden tezamen met hun vermogen om hun wijnen op grote schaal te verdelen, werden de oorspronkelijke titanen van de wijnwereld gedwongen tot winterslaap.
Het ijzeren gordijn valt
Kijkend naar de toekomst willen de producenten wijnen high-lighten die zijn gemaakt van unieke inheemse druiven die onderbenut zijn in bekende wijn makende regio’s.
Saperavi, bijvoorbeeld, is een bron van nationale trots in Georgië. Het is één van de weinige “teinturier” druivensoorten (druif van binnen en van buiten beide rood) die gebruikt wordt bij single-rassen productie. Het staat voor de overgrote meerderheid van de rode wijnproductie van de natie, maar wordt zelden gezien buiten dit gebied behalve in geïsoleerde plantages rond de Finger Lakes regio van New York.
Rkatsiteli, een zure witte variëteit, was tot 1985 de meest geplante wijndruif in de Sovjetunie, toen Mikhail Gorbatsjov boeren stimuleerde om hun wijngaarden te stoppen in een landelijke inspanning om alcoholisme te bestrijden. Volgens Vouillamoz, toont DNA analyse aan dat Rkatsiteli een druivensoort is die het dichtst staat bij de originele wilde variëteiten die hij en McGovern hebben gevonden. Er is nog geen genetische “oudere” druif ontdekt door onderzoekers.
Rkatsiteli is zo in de cultuur van de streek verweven dat lokale religieuzen beweren dat het de eerste wijnstok was die Noah na de Bijbelse overstroming plantte.
Turkije heeft ook een opleving in zijn zeven wijnbouwgebieden gezien met 600 – 1.200 inheemse variëteiten vinifera druiven (slechts ongeveer 60 worden commercieel gekweekt). Wijngaarden overleefden eeuwen van Ottomaanse regels en een verbod op alcohol, omdat ze andere culinaire toepassingen voor hun druiven creëerden.
Europese rassen zoals Gamay, Cabernet Sauvignon en Riesling zijn in de afgelopen jaren in het land gekweekt. Producenten als Kavaklidere, de oudste wijnmaker in het land, hebben hun reputatie te danken aan lokale druiven, zoals de witte Narince-druif en de rode druif Kalecik Karasi, die van uitsterving gered zijn.
Is de wijnwereld klaar voor een oude, nieuwe wereldorde?
De meeste wijnmakers uit deze historische regio’s zijn van mening dat hun grootste belemmering voor het overzeese succes een gebrek aan erkenning in westerse markten is. Producenten hebben geprobeerd het bewustzijn van deze wijnen te verhogen bij twijfelende consumenten en importeurs.
Zijn wijndrinkers bereid om iets anders te proberen? Als de opkomst van de belangstelling voor natuurlijke wijnen en “offbeat” wijnbouw technieken een indicatie zijn, dan zul je snel zien dat Georgië en Libanon al gauw net zo prominent zullen worden als de Bordeaux op wijnlijsten.
En zelfs als de rest van de wereld nog niet klaar is, hebben deze wijnstreken hun geduld bewezen. Immers, ze zijn hier al sinds het begin.
Bron: www.winemag.com